Dofinansowanie PROSUMENT – aktualne informajce, opłacalność i wnioski

Już w niedługim czasie minie rok od uruchomienia pierwszego naboru na dofinansowania w programie Prosument. Jest to więc doskonała chwila aby nieco podsumować upływający rok a także przyjrzeć się opłacalności inwestycji realizowanych w oparciu o to dofinansowanie. Aby skorzystać z ogólnopolskiego programu dofinansowania konieczne jest zaciągnięcie kredytu. Rozwiązania pomijające konieczność odwiedzin w BOŚ mają za to niektóre WFOŚiGW. Dziś jednak nie będziemy wnikać w te kwestie a skupimy się na programie ogólnopolskim.

Program prosument – wnioski po roku działania.

W poprzednim wpisie gdzie opisywałem opłacalność instalacji fotowoltaicznych wielu osobom nasuwa się myśl (w sumie niepozbawiona zasadności) że instalacje fotowoltaiczne muszą być dotowane przez Państwo aby były opłacalne. Wniosek ten raczej oczywisty na pierwszy rzut oka nie zawsze jest prawdziwy. Niemniej na fali potrzeb społecznych i w celu realizacji narzuconych przez Unię Europejską wymagań w naszym kraju rozpoczęto dotowanie mikroinstalacji fotowoltaicznych. Jedną z możliwych (i z grubsza ogólnodostępnych) dróg dofinansowania stał się PROGRAM PROSUMENT. Choć w założeniach takie wsparcie jest pozytywną inicjatywą to do jego realizacji można mieć wiele zastrzeżeń. Z punktu widzenia instalatorów systemów fotowoltaicznych najbardziej niekorzystnym aspektem dofinansowania jest bardzo długi okres oczekiwania na wypłatę środków.

Drugim problemem w realizacji programu jest niedopasowanie wymagań do realnych warunków rynkowych. Znaczna ilość dokumentów wymaganych do złożenia wniosku o dofinansowanie (niekoniecznie potrzebnych) skutkuje dodatkowymi kosztami – które po cichu są przenoszone na klientów.

W ten sposób cena instalacji w oparciu o dofinansowanie PROSUMENT nierzadko jest droższa u instalatorów o 10-20% (spotkałem nawet ofertę jednej z niskobudżetowych firm w której instalacja realizowana w oparciu o dotację PROSUMENT była droższa o 27% od oferty zakupu gotówkowego). W takiej sytuacji po doliczeniu kosztów związanych z zaciągnięciem kredytu (prowizja bankowa) oraz po odjęciu kosztów podatku od uzyskanej dotacji (18% podatku dochodowego przy pierwszym progu podatkowym) cała dotacja przestaje mieć sens.

Wydawać by się mogło że tak duże koszty są generowane sztucznie przez firmy instalacyjne – jednak po uwzględnieniu wszystkich przyczyn (bardzo duży koszt mogą generować opóźnienia wypłacie gotówki za instalacje instalatorowi) okazuje się że tak wychodzi z czystego rachunku ekonomicznego.

Kolejnym negatywnym aspektem dotyczącym głównie pierwszej transzy dofinansowania jest „marketingowe” podejście do instalacji. Znaczna większość systemów fotowoltaicznych była realizowana na maksymalnym dostępnym pułapie finansowym zamiast w wyważonym stosunku zysku do kosztów inwestycji. Kwestię tę uregulowano na obecnym etapie (koszty kwalifikowane instalacji 10 kW wynoszą obecnie 6000 zł/ kW instalacji) jednak duża część systemów z pierwszej transzy dofinansowania była realizowana w cenie 80 000 zł/ 10 kW. Jako ciekawostkę dodam że firmy które „zbierały klientów na dofinansowanie” z instalacjami w tej cenie bardzo często później wynajmowały typowe firmy instalacyjne które za takie instalacje żądają około 55 000 – 60 000 zł. I w ten sposób duże grono inwestorów zainstalowało systemy za 80 000 zł – mając na dachach rozwiązania warte maksymalnie 55 000 zł. Co z różnicą – ano właśnie taki zysk generowało „marketingowe” podejście do dofinansowania Prosument dla firm które się tym procederem trudniły.

Myślę że ta garść informacji wystarczy do oceny programu PROSUMENT przez każdego z Państwa. Czy w obecnej chwili warto korzystać zatem z programu Prosument? Myślę że dużo będzie tutaj zależeć od wielkości instalacji i…. rachunku ekonomicznego (bo jeszcze nie o wszystkim sobie powiedzieliśmy). W przypadku większych systemów można ponieść nieco wyższe nakłady – zwłaszcza że część kosztów będzie taka sama dla instalacji 1,5kW co 40 kW. Co na pewno warto zaznaczyć? Jedną z większych zalet dofinansowania Prosument jest brak konieczności „wykładania” gotówki. Za całą inwestycję płacimy ratami – przez co wielu klientów dużo łatwiej taką inwestycję zrealizuje a raty w przypadku kredytu z dofinansowaniem PROSUMENT są bardzo atrakcyjne.

Opłacalność instalacji realizowanych w oparciu o dofinansowanie PROSUMENT.

Kolejny wpis o opłacalności… Nie obejdziemy się zatem bez jakiegoś wykresu. Jak to wyjdzie?

Takie pytania są jednymi z najczęstszych jakie zadają potencjalni Prosumenci. Dlatego też przeprowadźmy analizę w oparciu o następujące założenia (analogiczne do poprzednich – tak aby łatwiej było Państwu je porównywać):

Instalacja 10 kW (na wysokiej jakości komponentach – cena około 60 000 zł)

Taka kwota daje miesięczną ratę – około 256 zł – okres spłaty 15 lat – Uwaga! Korzystamy tutaj z preferencyjnego oprocentowania 1% w skali roku – obowiązującego dofinansowanie PROSUMENT!

Koszty zakupu energii – 30 gr

Koszty przesyłu energii – 30 gr

Zużycie energii w ciągu roku 10 000kWh

Rozważymy trzy przypadki

1. Wykres zysków przy zużyciu bieżącym 30% i wzroście cen energii r/r – 3,5%

2. Wykres zysków przy zużyciu bieżącym 80% i wzroście cen energii r/r – 3,5%

3. Wykres zysków przy zużyciu bieżącym 80% i wzroście cen energii r/r – 10% (przyczyny takiej kalkulacji przedstawiłem we wcześniejszym wpisie).

Wynik prostych obliczeń (każdy z Państwa może je przeprowadzić samodzielnie w arkuszu kalkulacyjnym) obrazuje wykres:

No i? No i właśnie tu widzimy dlaczego pomimo tak nieudolnej realizacji Programu Prosument cieszy się on niesłabnącą popularnością.

Zyski generowane przez instalację fotowoltaiczną są zawsze wyższe niż koszty kredytu.

Skąd? Dlaczego? Odpowiedź jest dość prosta:

1. Bardzo dużym zyskiem o którym w pierwszej chwili się nie mówi ale o którym wspomniałem już wcześniej jest preferencyjne oprocentowanie kredytu – na poziomie 1% w skali roku – dofinansowanie PROSUMENT nie tylko daje 40% dofinansowania ale pokrywa za nas także pozostałą część odsetek – stąd tak wydajnie działa tutaj magia procentów 🙂

2. Zaprezentowaliśmy tutaj idealną i słusznie promowaną przez NFOŚiGW sytuację kiedy instalacja generuje rocznie taką ilość energii jaką zużywa dom. Nie łudźmy się przy zainstalowaniu instalacji 10 kW i zużyciu rocznym 1 000 kWh – nasze zyski będą dużo gorsze – okres spłaty prawie zawsze będzie pod linią kosztów rat a spłata poniesionych kosztów nastąpi z pewnością po zakończeniu spłacania kredytu.

3. Nie uwzględniliśmy tutaj dodatkowych kosztów jakie generuje instalacja fotowoltaiczna realizowana z dofinansowaniem Prosument (przy instalacji 10 kW niektóre firmy nie podnoszą cen instalacji) – jednak można się spodziewać że nie wszystkie firmy będą stosowały taka politykę. Można się także spodziewać że przy wyborze dofinansowania PROSUMETN instalator aby ukryć koszty – zaproponuje nam tańsze komponenty w celu rekompensaty kosztów jakie generuje dotacja.

Podsumowanie opłacalności dofinansowania PROSUMENT

Dofinansowanie szczególnie opłaca się jeśli mamy znaczne zużycie energii i nasza instalacja pokryje roczne zapotrzebowanie w około 100 -120%. W przypadku najmniejszych instalacji warto rozważyć inwestycję gotówkową. Samo dofinansowanie Prosument najwięcej zyskuje przez brak konieczności inwestowania od razu docelowej ilości środków finansowych a także dzięki preferencyjnemu oprocentowaniu. W tym świetle pomimo szeregu niedogodności związanych z kiepską realizacją dofinansowania jest ono narzędziem które z pewnością umożliwi wielu osobom skorzystanie z zalet jakie dają instalacje fotowoltaiczne ongrid.

W kolejnym wpisie postaramy się zmierzyć z tym co najtrudniejsze obecnie – z opłacalnością Stawek Gwarantowanych. Liczę na Państwa komentarze i opinie.